Açıklama
Mecelle’nin 19. maddesi “Zarar ve mukâbele bi’z-zarar yoktur.”, şeklindedir. Bu küllî kâide, Hz. Peygamber’in (s.a.v.) “Zarar vermek ve zarara zararla karşılık vermek yoktur.” hadisine dayanmaktadır. Bu küllî kâideye göre zarar görmemek için gerekli tedbirleri almak, ihtiyatı elden bırakmamak, zarar oluşması durumunda ise kanuni hakkı kullanmak gerekir.
Araştırma konumuz olan Mecelle’nin 19. maddesi, İslâm hukukunda hem ibâdât ve ukûbât hem de muâmelât alanlarında birçok hükmün temelinde prensip olarak yer alır. Bu küllî kâidenin önemine binaen, kâidenin İslâm hukukunda uygulama örneklerini çalıştık. Konuyu sınırlandırmak için Mevsılî’nin el-İhtiyâr’ını merkeze aldık. Ayrıca Merginânî’nin el-Hidâye, Kudûrî’nin el-Muhtasar, Serahsî’nin el-Mebsût adlı eserlerinde zararla ilgili meselelerin geçtiği yerleri detaylıca inceledik. Ayrıca insan-insan arasındaki ilişkilerde zararı ön plana alarak, ibâdât alanındaki zarar veren durumlara değinmedik.Habibe İPEK,9786256961579habibe i̇pek
