Açıklama
Kur’ân-ı Kerîm ilahi kitap olduğu için, dini hükümlerin ortaya çıkmasında etkili olan en önemli kaynaktır. Bazı ayetlerin manası belirginken (muhkem), bazıları birkaç farklı manaya (müteşâbih) gelebilmektedir. Bu durumda ayetten çıkartılan hüküm değişebilir. İbadet, muâmelat ve ukûbât gibi alanlarda hüküm ifade eden ayetlere Ahkâm Ayetleri, bu alanda yazılmış eserlere ise, Ahkâmu’l-Kur’ân eserleri denilmektedir. Ebû Bekir el-Cessâs’ın yazmış olduğu Ahkâmu’l-Kur’ân adlı eseri, bu alanda yazılmış ilk eserler arasında zikredilir. Eserde sureler, Kur’ân’daki sıraya göre ele alınmış, fakat bir surenin tamamı tefsir edilmeyip, hüküm bildiren ayetler hakkında açıklamalar yapılmıştır. Ahkâm ayeti bulunmayan surelereyse eserde yer verilmemiştir. Cessâs, bazı ayetlerin tefsirinde harfi cerlere değinmiş ve harflerin ifade ettiği anlama göre ayetten istinbat edilen hükümde değişiklikler olduğuna işaret etmiştir. Bu çalışmada, Cessâs’ın ayetlerde geçen harfi cerlere yüklediği anlam ve ayetin ifade ettiği hüküm ele alınmıştır. Cessâs’ın bazı ayetlerin ifade ettiği hükmü belirtirken mezhebinin yolunu izlediği, bazılarında ise, müstakil görüş ortaya koyduğu saptanmıştır. Bazen ayette geçen harfi cer hakkında kesin bir görüş belirtmeyip, diğer müfessir ve dil bilimcilerin düşüncelerine yer verdiği görülmüştür.SEFA ERKMEN,978625740453sefa erkmen
