Açıklama
Şehristânî, İslâm dünyasının orta çağda yetiştirmiş olduğu önemli âlimlerden birisidir. Kaynaklarda kırka yakın eser meydana getirdiği belirtilmekle birlikte el-Milel ve’n-Nihal, Nihâyetü’l-ikdâm fî ilmi’l-kelâm, Musâraatü’l-felâsife, Mefâtîhu’l-esrâr ve mesâbîhu’l-ebrâr isimli eserleri günümüze kadar ulaşmıştır. Daha çok el-Milel isimli eseriyle İslâm dünyasında tanınarak mezhepler, dinler ve felsefi sistemler tarihçisi olarak ön plana çıkmıştır. Bu eserinin pek çok özelliği olmakla beraber mezhep, din ve felsefecilerin görüşlerini oldukça tarafsız bir şekilde vermesi önemli bir vasfıdır.
İslâm düşünce geleneğinin mütekaddimîn ve müteahhirîn şeklinde ayrılması genel kabule göre Gazzâlî ile olmuştur. Gazzâlî, Eş‘arî geleneğe mensup bir âlim olup kendisinden sonra bu gelenek içerisinden gelen ve özellikle Tehâfüt/Eleştiri geleneğini devam ettiren Şehristânî olmuştur. Ancak Şehristânî, Gazzâlî gibi eleştirilerinin dozunu artırarak karşı taraftakini bid’atçi ve kâfir gibi nitelememiştir. Fikirlerinin doğruluğu ve yanlışlığı üzerinden giderek eleştirilerini yöneltmiştir.
Bu çalışmada Şehristânî’nin kelamcı yönü ön plana çıkarılarak görüşleri ele alınmakla birlikte diğer ilim dallarındaki konumu da işlenmiştir. HALİL ÖZTÜRK,9786257738286hali̇l öztürk
