İslam Öncesi Türklerde Kozmogoni Tasavvuru

Çok farklı din ve kültürlerin tesiri altında kalmış olmakla birlikte İslam öncesi Türklerin kendilerine özgü kozmogoni anlayışının olduğu bilinmektedir. Bu bağlamda Türk düşünce ve efsanelerinde; yer ve yeraltı âlemi, gök ve gökler âlemi, güneş, ay ve yıldızlar âlemi gibi, kâinatın yaratılışı üzerinde çok geniş bir şekilde durulmakta ve âlemin yaradılışına ilişkin olarak çeşitli olgular gösterilmektedir. Bununla beraber İslam öncesi Türklerin kâinat anlayışı başlangıçta ikili yer-su, gök (dikotomi) şeklinde görülürken, zamanla değişik din ve kültürlerin benimsenmesiyle, gök, yer ve yeraltı âlemi şeklinde üçlü sistem bir kâinat anlayışı geliştirdikleri görülmektedir.